Getur ísneysla fjölgað nauðgunum?

Á fimmta áratugnum, þegar menn fóru að nota tölfræðina í auknu mæli til að reyna að skýra út ástæður ýmissa verknaða, fundu menn út að mikil fylgni var á milli aukinnar ísneyslu og aukningar nauðgana. Rannsóknir fóru í gang og margir töldu að hugsanlega kynni að vera efni í ísnum sem "kveikti" á þessu óeðli og breytti mönnum í þessar skaðræðisskepnur. Hugmyndir voru uppi um að banna neyslu á ís. Við nánari skoðun komust menn að því, að þriðji þátturinn hefur áhrif, sem er hitastig. Ísneysla eykst við hækkað hitastig og það gera nauðganir líka.

Mér var hugsað til alls þessa fólks, sem lá kannski andvaka á þessum tíma og var að velta fyrir sér hugsanlegum ástæðum þessa á fimmta áratugnum, þegar ég las grein sjávarútvegsráðherra um hans skýringar á fækkun fólks í sjávarútvegi. Enn situr hann við sama heygarðshornið, hugsaði ég, og reynir að finna rök fyrir að sjávarútvegurinn sé vel rekinn.

Tæknibreytingar sem orðið hafa í sjávarútvegi og vinnslu eru langt frá því að skýra að öllu leyti þá fólksfækkun sem orðið hefur í greininni. "Strúktúrbreyting" m.v. svipað aflamagn skýrir frekar þá fækkun sem orðið hefur. Þegar 24 til 28 kallar á frystitogara keyra í gegnum línuna hjá sér á sólarhring 20 til 25 tonnum og 20 til 30% af verðmætinu rennur út um rennuna, hausar, beinagarðar, slóg og ormuð flök og blóðflök. Hagræðingin sem sjávarútvegsráðherrann telur felast í að telja mannshausa í atvinnugreininni og telja það vera dæmi um hagræðingu þegar verðmætum er kastað á glæ og vinnslan knúin áfram með innfluttum orkugjöfum, finnst mér vera fráleit. Svipað og að halda því fram að hagræðing næðist í vinnslunni með því að pakka öllu í 7 punda smjörpappírspakkningar á Rússland eða hengja allan fisk upp í skreið. Þá gætum við nú aldeilis fækkað fólki og gert okkur glaðan dag og montað okkur yfir því að það þyrfti færra fólk til að vinna sama magn.

Ég er hættur að átta mig á því hvar sjávarútvegsráðherrann er staddur í þessari umræðu um atvinnugreinina. Helst finnst mér hann minna á gamlan kommissar sem sá um stjórnun á samyrkjubúi í sáluga Sovét. Setja baunirnar í 30 punda dósir í stað þess að reyna að framleiða þar sem afraksturinn er mestur, til að geta tilkynnt Kremlverjunum að framleiðslumagninu hafi verið náð með færra starfsfólki.  

Rök sjávarútvegsráðherrans eru eins og í dæminum með ísinn, í versta falli ljótur blekkingarleikur, í besta falli lýsir hann fullkominni vankunnáttu á viðfangsefninu.